पर्यटन तालिम (Tourism Training)

हाम्रो देशको पर्यटन उध्योग निजी क्षेत्रबाट सञ्चालित छ भन्दा अतिशयोक्ति नहोला | पर्यटन ब्यबसायीलाई चाहिने मानवीय संशाधनको उत्पादन पनि निजी क्षेत्रबाट सञ्चालित तालिम केन्द्र, शिक्षण संस्था, गैर सरकारी संस्था र नेपालको पहिलो होटल ब्यबस्थापन तथा पर्यटन तालिम केन्द्र, प्राबिधिक शिक्षालयबाट पुर्ति हुँदै आएको छ | यसमा अझ बिदेशी अध्ययन संस्थानहरुको पनि महत्वपूर्ण सहयोग छ |

हामीले सुन्दै आएको र भोग्दै आएको कुरा भनेको त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पर्यटकहरु ओर्लने बित्तिकै निजी क्षेत्रबाट संस्थागत रुपमा सञ्चालित पर्यटक बाहन तथा यातायातमा पनि खास गरी ट्याक्सी, भ्यानका चालक दाजुभाईहरुले सदभावपूर्ण व्यवहार गर्दैनन् भन्ने आरोप लगाउने गरिन्छ | पर्यटकका झोला तथा सर सामानहरु तानातान गर्ने गरिन्छ | कतिपय पर्यटकहरु त  दंग पर्छन भने कहिले काहीं यस्तो चालाले नेपाल कै इज्जत माटोमा मिल्ने गर्छ |

तर कहिल्यै कसैले पर्यटनका धुरन्धर भनाउदाहरुले यो महत्वपुर्ण ठाउँको चालक तथा भरियाहरुलाई पनि पर्यटनको महत्वपूर्ण जानकारीको बारेमा शिक्षा दिक्षा, तालिम दिने अन्तरक्रिया गर्ने काम गरेका छन् ? आक्कल झुक्कल समाचार त सुन्न पाइन्छ |

बिचरा उनीहरुलाई गाली गलौज गरेर के गर्ने ? पर्यटनका बुझक्कडहरुनै पर्यटन शिक्षाको महत्वबारेमा बुझ पचाएर बस्छन भने अरुको कुरा के गर्ने ? ठुल ठुला तारे होटलमा सल्लाह गरेर के फाइदा ?

पर्यटनका मुख्य ढोका विमानस्थल, सीमाक्षेत्रका अध्यागमन कार्यालयमा कार्यरत कर्मचारीहरुलाई, पर्यटकस्थल ठमेल, पोखरा जस्ता ठाउँका यातायात चालक, रिक्सा चालक, कुल्ली, भरियाहरुलाई पनि गाईडलाई जत्तिकै तालिम उपलब्ध गराउनु पर्छ | पर्यटन स्थलको बारेमा सामान्य ज्ञान त दिनुनै पर्छ | हाम्रो आतिथ्यता बारे जानकारी दिनुनै पर्छ | कमसे कम हाम्रो संस्कार त प्रत्यक्ष  अनुभव गरुन भन्नलाई पनि छोटो समयको भए पनि तालिम दिनु पर्छ |

यस तर्फ नेपाल पर्यटन बोर्ड लगाएत,  बिस भन्दा धेरै पर्यटन संग संबन्धित संघ संस्थाहरू साँच्चिकै अगाडी बढ्ने होकी ? नत्र पद मात्रै ओगटेर के उपलब्धि? अस्तु |

पर्यटन प्रवर्धन (Tourism Promotion )

हामी नेपालीले विश्वका प्रमुख समाचार च्यानलहरुमा ठुलो रकम खर्चेर नेपालको प्रवर्धनको लागि बिज्ञापन गर्न सक्दैनौं भन्ने तथ्य घाम झैँ छर्लङ्ग हुँदा हुँदै पनि नेपालका पर्यटन मन्त्रिले हालै एक समारोहमा पर्यटकहरुलाई फोटो तथा भिडिओ खिच्न कडी कड़ाउ गर्ने कुरा सुन्दा मन खिन्न भयो | आफुले पनि गर्न नसक्ने अरुले गरेको पनि देखि नसक्ने भनेको यहि रहेछ | एउटा फोटोले हजार शब्द बोल्छ भन्छ | नेपालको पर्यटन प्रवर्धनमा घात गरेर मन्त्रिज्यूले के गर्न खोजेका हुन् ? पर्यटन ब्यबसायीहरुले के हेरेर बसेका हुन् ? यस्तो दिक्कलाग्दो कुरा कसले सिकाएका हुन् ? हाम्रा मन्त्रिज्यूले साँच्चै भनेका हुन् कि ख्याल मात्रै गरेका हुन् ? बुझ्न सकिन | हुन त ठुला मान्छेले जे गरे पनिं हुन्छ नि हाम्रो नेपाल मा |

एउटा फोटो खिचेर एक जना विदेशीले घरमा राख्यो भने त्यो घरबाटै नेपालको बिज्ञापन हुन्छ | फिल्म खिचेर गएको छ भने झन् राम्रो, त्यो पनि टेलिभिजनबाट प्रशारण भयो भने झन् कत्ति मज्जा | फोकट मै बिज्ञापन | बिदेशमा रहेका फोटो पत्रकारहरुलाई त हामीले फ्यान ट्रीपमा बोलाएर नेपालको बारेमा लेख, रचना, डकुमेन्ट्री प्रचारप्रसार गर्न लगाउनु पर्नेमा कडिकडाउ गर्ने समाचार सुन्दा बिरक्त लाग्यो |

बरु नियामक अड्डाले नियमन गरेर नेपालको सार्वभौमसत्तामा धक्का पुग्ने, शान्ति शुरक्षामा खलल पुर्याउने खालको समाचारलाई भने नियन्त्रण गर्नु पर्छ | मन्त्रीज्यूले कुन चाही भन्न खोज्नु भएको हो | स्पष्ट गरी दिनु भए राम्रो हुने थियो | अस्तु |

प्रबिधि सिकौ

नेपालका दुर्गम जिल्लाहरुमा खाध्यान्न ढुवानी समयमा नभएर फलानो गाउँमा पिठो, चामल को अभाब भन्ने  समाचार बेला बेलामा सुन्नमा आउँछ | मलाई एउटा कुराले संधै कुत्कुत्याई रहन्छ | हामीले संधै भात नै खानु पर्छ र ? कोदो, जौ, गहुँ, मकै, खाध्यान्न होइन र ? यी खाएर ज्यान बन्दैन र ? स्थानीय उत्पादनलाई लत्याएर भात नै खानु पर्छ ? यस्तो लाग्छ यो खाध्यान्न ओसार पसारमा पनि कतै कसैको हात त छैन ? यसमा  धेरैको आ आफ्नो स्वार्थ होला तर स्थानीय जनताहरु किन सिकार बनि रहने? कति युग सम्म सहने? कसलाई भन्ने ? कसले सुन्ने? कहाँ भन्ने ?

सहर बजारमा चिनी रोग भएका बिरामीहरुलाई भात खान हुन्न अरु अन्न खानुस भनेर चिकित्सकहरु सल्लाह दिन्छन | नो ह्वाइट फूड टेक ब्राउन ब्रेड  नो राइस भनेर अंग्रेजीमा बोल्छन | गाउँमा भने दशैँमा पनि भात खान पाएनौं, यो देशले खाना खान पनि दिन्न भन्छन | किन ?

हाम्रा बुद्दिजिबि, स्थानीय नेता, बिज्ञहरुले पनि विचार त गरेका होलान नि | संधै यसरी चल्दैन समाज भनेर | कतिपय बेलामा ठुलो रकम खर्चेर दुर्गम क्षेत्रबाट राजधानी धाउने समाचार पनि पढ्न पाइयो | तर खोइ त उपलब्धि ? संधै परजीबी हुनु बाहेक आफ्नो ठाउँको लागि प्रबिधि सिकाउने र प्रविधिको फाइदा उठाउने काम भयो त ? एक फेर खर्च को हिसाब किताब गर्नुस कति पटक ओहोर दोहोर गर्नु भयो? के कति फाइदा भयो ? कसलाई फाइदा भयो ? अनि आफ्नो स्वार्थ सिद्द भयो कि भएन ? बास्तवमै स्थानीयले फाइदा पायो त ?

एउटा भनाई छ नि मानिस हरुलाई माछा दिने होइन माछा मार्न सिकाउनु पर्छ | माछा दियो भने परजीबी मात्रै बन्छ | अरु को आशमा बाँच्छ भने माछा मार्न सिकायो भने आफै रमाउने आफै जीवन जिउने आर्काको भर नपर्ने स्वाबलम्बी बन्छ |

हामीले लाजै नमानीकन हाम्रो देश स्विजरल्याण्ड जस्तो राम्रो छ भनेर भनि राखेका हुन्छौ | तर खोइ त्यो देश को प्रविधिलाई नेपालमा भित्र्याउने कदम चालेको ? दुर्गमका जनता जनार्दनलाई प्राबिधिक तालिम दिएर स्विजरल्याण्ड जस्तो स्वाबलम्बी कहिले बनाउने ? जुन ठाउमा जे उत्पादन हुन्छ त्यसैलाई उच्च स्तरको उत्पादन बनाउने प्रबिधि किन नल्याउने ?

पशुपालन, नगदे बाली, कृषक लाई तालिम दिने कुरामा अगाडी बढ्नु नै उपयुक्त हुन्छ | अस्तु|

प्रलय - नेपाली

आच्या ! कास्तो कुरा गर्नु हुन्छ सार । मेरो काम गर्ने ठाउमा मैले के जवाफ दिन्छ? हाँ ! तपाईलाई चै याहाँ नेपालाँ बासेको जस्तो हुन्छ? लु भन ! मलाई कैले उराउने? मैले हाम्रो देशकै जहाज मा चार्नु पर्छ भनेर टिकस काट्यो । आउने बेलाँ त मज्जा नै भयो । घार पनि गयो, छुट्टी पनि मनायो। आबु छुट्टी सके पछि माला साला लाएर बिदेशां जाने भनेर चट्ट परेर एर्पोर्ट पुगिसके पछि त आज फलाइट नै छैन भन्छ बा! तेस्टो पनि कुरा हुन्छ त ! ए बा ! बिदेशां त जहाजको समय परिबर्तन हुने बित्तिकै हामीलाई खबर गर्थ्यो त । आफ्नै देशाँ त झन् खबर न सबर कै नै नगर्ने? एस्तो पनि हुन्छ?

हुन्छ बा हुन्छ, ठ्याक्कै हुन्छ । यो विदेश होइन नेपाल हो नेपाल । यहाँ जे पनि हुन्छ । संसारमा कहीं कतै नभएको कुरा यहाँ हुन्छ । सबै कुरा विदेशको जस्तै भयो भने तपाईं किन विदेश जानु हुन्थ्यो त । यो विदेश जाने अवसर तपाईले कसरी पाउनु हुन्थ्यो? कहिले सोच्नु भएको छ?

ए टेस्तो कुरा नगर न। हेर ट ! म घर बाट यश्टो राम्रो माला साला लाएर आयो । अहिले भर्खर मोबाइलमा गल फ्रेनलाई  पनि बाई भनेर कुरा पनि गर्यो । अईले फ़्लाइतै छैन भन्छ । कस्टो झ्याउ भएर ल्यायो । ठुक्क !

ए सार ! आरु कुरा मैले ठा छैन । खुरुक्क तिकस मिला त ! हाम्रो उताको मालिक त डेन्जर पो छ । ठ्याक्क ट्याममा  पुगेन भने त जागिर सागिर चट् ! अनि तिम्रो बाउले मलाई जागिर मिलाउँछ ? कति ऋण गरेर आएको छु । तिम्ल्लाई के था ? टिमी त यहाँ आफ्नो जागिर पकाएर बसेको छ । भोलि दु:ख त मैले पो गर्नु पर्छ । कति चाकरी गर्नु पर्छ मेरो म्यानेजरलाई । त्यो मोरो त खत्रा पो छ ।

यो एउटा मैले पाएको जिन्दगीको रमाइलो तर  कष्टकर घटनाको नमुना मात्रै हो । २१ डिसेम्बर सन् २०१३ मा विश्व मा प्रलय हुने कुराले चरम उत्कर्षमा मानिसहरु गफी रहेको अवस्थामा मैले काम गरेको ठाउँको उडान रद्द हुँदा केहि यात्रुहरुले हामीलाई धम्क्याउने, मार्ने, छप्काउने सम्मका धम्कि मात्रै होइन मर्मस्पर्शी अनुरोध पनि आयो । तर धन्य ! कुनै अप्रिय दुर्घटना हामीले हुन दिएनौ ।

हाम्रा कुशल साथीहरुको सहयोगले सबै उडानका यात्रुहरुलाई अन्य उडानहरुबाट गन्तव्यसम्म पठाउन सहयोग गर्यौं । मैले हुबहु बार्तालाप पश्किने कोशिश मात्रै गरेको छु । आगामी दिनहरुमा अरु बिषयमा पनि मेरो लेख रचनाहरु पश्किने नै छु । अस्तु |

पाठकहरुले आफ्नो कमेन्ट पठाउन नबिर्सनुस है । भवतु सब्ब मंगलम् |

Do it now.

Most of the staff wait for instructions from immediate manager or top management to start any job s/he knows that the work will benefit to the company. The credit goes to your manager. You will get nothing. So, why do you wait if you are confident that your work is going to benefit your company.

Do not wait for right time to start. Any time is the right time. Do not think that you are late. Start now. This will keep you away from procrastination.

Some staff don't know where to start. Those staff should list down all the job in a diary. Segregate urgent & important. Then start any one from top urgent immediately. Just do it now. See the result.

Therefore, if you are confident, do it now.

If you agree, share it. If not, send me your comments.

My dear boss.

This type of boss likes to work on time. Knows the team spirit i.e. Together everybody achieves more (Team). Meets deadlines. Keeps track record of whatever dedicated to subordinates. Follows up from time to time. Provides clear guideline to get things done. Teaches how to achieve the result. Supports in working calendar to meet the deadlines.

If couldn't meet the deadlines, subordinates have to provide justification for not being able to complete the task. If justified it is okay. If not, then the boss takes initiative and educates the staff why is it important.

Teaches the time value, shows the losses to the company due to small carelessness. Makes them realized the faults and give them opportunity to learn from their mistakes. Then staff will be more cautious for next time to meet deadlines. They will take necessary initiation & precautions for the project from next time.

The boss catches the right things done. Appreciates in the mass and encourages to achieve results again & again.

Have you ever seen such type of boss ? Please share your experience. If you like this tip share it. If not, send me your comments.

Corporate culture

Believe it or not. In most of the offices, most of the staffs are frustrated. The main reason behind it, is lack of corporate culture. Favoritism, back biting, dominating colleagues, nagging, poking, unnecessary checking, ditching, misleading, complaining, spying, harassing etc. are the main reasons that develop misunderstanding between management & the genuine staff.

As staff are from different culture, different academic backgrounds they have different nature. That is why a corporate house should develop its own corporate discipline & culture.

It should be govern by its own rules & regulations. A clear responsibility & authority with no duplication in job specification will definitely run the organization in smooth way. Each & every department should have certain demarcation for its development. Authority shouldn't be centralized.

Discipline, decoration, dress, dedication are symbol of corporate culture. Favoritism shouldn't be entertained. There should be equal opportunity for genuine staff.

Do you agree? Share it. If not, please send me your comments.

The boss.

I have seen these types of bosses. They never give credit & appreciate subordinates thinking that they have no idea. They always keep staff underpressure thinking that these pressures will make them work done. They think, if they appreciate the staff, they will demand for more increments, more incentives, more facilities etc.

They have the feeling of complexity that they are the bosses, they can do whatever they like. They are superiors. They know every thing. Others have no brains.

They never accept the initiation & creativity of the staff and ignore them first, after few months or years these bosses do the same thing & take credit for initiation. The genuine staff gets nothing. So, the boss is again right.

Have you ever seen these types of bosses? Please comment.

Infrastructures

I heard many local people, including local intellects say that we have no infrastructures to develop our local tourist spots. What do we mean by infrastructures? Is it road? Internet? electricity?

The main important thing is an attraction of the particular village, place, may be custom, culture, tradition, nature, etc. If we are psychologically ready to sell our local tourist product, then why not we highlight the main product mentioning let's go "back to nature".

No mobil means no disturbance. Quite day. No electricity means enjoy your night with or without moon light. No road means explore the nature in your way. No bathroom means enjoy open bath. These are few to mention. What we have to do is a survey on tourist's interest. Why are they visiting our place? Find out the interest of tourist.

Tell the truth & educate the tourist & local people, enjoy what you have. Present your product in different way. No need to have all basic infrastructures for tourism development. It's our desire. Cheers.

Please share your views. Your feedback will help me for upcoming write ups.

Motivation

Motivating staff is a difficult task. Without the support of your colleague and staff, you can not get success in the business. If you can not motivate your staffs then you will be in trouble. Yes, if your staffs are supportive and they do their job themselves then you are lucky owner that you will get free time for planning, creativity and you can implement innovative ideas. But it is very difficult to have such scenario in case of Nepal. Most of the staff are not self motivated except very few that we can count in finger tips.

As almost all staff come from different cultural, social and educational background, they may or may not cope up with the office environment. Therefore, we need to develop corporate culture in the company. Own rules and regulation, staff appraisal, appreciation, reward and punishment, hire and fire will help to motivate the staff.

I found some bosses wait the staff doing something wrong and scold in the mass which I believe is opposite of the ethic of management. They underestimate the value of staff, this is not a way to get the job done from staff. You should not under-estimate your staff, instead, catch them when they do something right.

Appreciate the staff in the mass. Encourage them to do more right things done. Reward them when they crossed the target. It is not necessary all the time money, it may be emotional value, attachment, good word of mouth in the mass.

If you cannot control your fire against the staff, take a long breath, do not discuss till you are cool and take your staff to the corner and make them realized the mistake they have done. Things will take positive pace. Convince the value of the job, educate them how to do and achieve the result. Guide them and get things done.

Does your corporate culture work in your company? Please share your idea with us.

Morning meeting

Generally, corporate office conducts meeting in the morning. This should be short & sweet. It will be better if you can conduct standing meeting with a cup of black tea or coffee for 10-15 min. You should have agendas for discussion & at the end some guidelines after decision. The decision should be circulated to all concerned staff. Each & every staff should be aware of the decision of meeting, policy, plan, aim & vision of the company. Otherwise it is useless attending meeting just to meet the people only.

What do you think? I would love to have your experience & opinion on every morning meeting.

Cheers!

नेपाली ब्लग

नमस्ते!

आम्मै! मलाई नेपालीमा ब्लग लेख्ने निक्कै रहर भएर पनि लेख्ने कसरी होला जस्तो लागि रहेको थियो। गूगल लाई धन्यवाद त दिनै पर्छ बा । जोश देवान जी लाई पनि धन्यवाद है जानकारी को लागि।

नेपाली बाट पनि लेख्न मिल्छ भन्ने लागेर पनि ठ्याक्कै थाहा पाएको थिएन मैले । जे होस् आफुलाई लागेको राम्रा कुरा ज्ञान गुणका कुराहरु लेख्न अब कुनै आइतबार कुर्नु परेन । लेख्न त लेखौला तर तपाईहरुले चाहि कमेन्ट गर्न अल्छी नगर्नु होला है ।

मेरो आफ्नो अनुभवले मेरा पाठकहरुलाई अवश्य पनि सहयोग पुग्ने विश्वास लिएको छु। पढी दिनुस है। पाठक हरुको सहयोगले नै मैले परिस्कृत लेख रचना पस्कन उत्साह मिल्ने विश्वास लिएको छु। अस्तु।

धन्यवाद । 

Village Tourism

Nepal has number of villages with rich culture, traditions and rituals. Village life style is definitetly an attraction to tourists. Emerging development of home stay will directly contribute in the economic development of the local people. This will help in conservation of the local environment and product. The tourists, who are interested in local product, they will enjoy the local food stuff and handicraft. This will ultimately help in creating the demand for local product. The self generated employments will categorically develop the self confidence and awareness for conservation of their culture and tradition. The local people will take responsibility for managing the tourism product. They can take advantage of importance of tradition and cultural understanding. Ultimately, this will help in sustainable tourism.

To start with blog, I am plannig to write short write up. I need your comment, criticism, suggestion to improve further.  

Plan a day

Give your five minutes from 24 hrs to plan a day. This will help you to keep the track of your job done. What are you going to do in a day plan keeps you under pressure to accomplish your job done. Write every job you want to in your diary or mobile or computer. There are many facilities in your mobile, smart phone, tab, ipad, computer, email, task list, calendar that help you keep track of your time.

Why not you manage your time, not be managed by your time. When you complete 50% of your job done celebrate with a cup of tea & coffee. Give a try. Yes, you can. 

Social network in office.

I have seen, most of the office doesn't allow social network in the office hour thinking that staff misuse the facilities. In my view the management should educate the staff to use the facility to save cost of communication using FB messenger, gtalk, yahoo messenger, skype, viber, whatsapp, email instead of telephone & outdated fax. Every office has internet facility, wifi but why it is under utilized? It is not only the matter of mentality that management doesn't feel the benefit of proper utilization & education to staff. This is my view. Rest is up to you. Take the benefit of information technology (IT) in this IT era.